ცხოვრება ბუნებაში, სანაპიროზე ცხოვრების საიდუმლო, ველნესი და სპა, ელიტური საკლუბო სივრცეები - ინვესტორის ასეთ გეგმებზე გვიყვება გრაფიკული კლიპები.
ახალი ქალაქისთვის გათვალისწინებული 590 ჰექტარი მთლიანად შთანთქავს კრწანისის ტყეპარკს.
აქაურობას დაცული ტერიტორიების სტატუსი არ აქვს, მაგრამ ჩვენი კანონმდებლობით, ჭალის ტყე ისედაც პირველი კატეგორიის სივრცეა და მისი დაცვა სავალდებულოა.
„ჩვენ ჭალის ტყეები მდინარე მტკვარზე თითქმის მთელ საქართველოში აღარ გვაქვს. ერთადერთი ადგილი კრწანისის ტყეპარკია, სადაც ჭალის ტყეები შენარჩუნებულია. ამას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს თვითონ მტკვრისთვის, რომელიც ამდენ ქალაქს გამოივლის და არსად გამწმენდი ნაგებობაც კი არ გვაქვს“, - გვეუბნება გარემოს დაცვის ყოფილი მინისტრი ნინო ჩხობაძე. მისივე თქმით,
„კრწანისის ტყე-პარკი ის ოაზისია, რომელიც თბილისსა და რუსთავს სუნთქვის საშუალებას აძლევს. თუ აქ დასახლებული პუნქტი გაშენდება, ქალაქში ვერ ვისუნთქებთ“.
ირაკლი კობახიძემ, რომელიც სულ ცოტა ხნის წინ წუხდა, გერმანიაში დაბადებულ ყოველ მეორე ბიჭუნას რომ მუჰამედს არქმევენ, არაბ ინვესტორს, მოჰამედ ალ ალაბარს რუსთაველზე უმასპინძლა. ვინ სტუმარი იყო იმ ღონისძიებაზე და ვინ - მასპინძელი, ბოლომდე ცხადიც არ იყო. სამშენებლო პროექტის გაყიდვების ოფისი კინოთეატრ რუსთაველში გაიხსნა.
კობახიძემ ოჯახის წევრად მიღებულ არაბ ინვესტორს, „იგლ ჰილსის“ დამფუძნებელ დეველოპერს საქართველოს მთავრობის სახელით სრული მხარდაჭერა აღუთქვა და ინვესტორთან გაფორმებულ ხელშეკრულებას საიდუმლო გრიფი დაადო.
ჩვენთვის ცნობილი მხოლოდ ის გახდა, რომ ამ გარიგებაში სახელმწიფო ჩვენი კუთვნილი 850 ჰექტარი მიწით შევიდა, რითაც პროექტის 33%-იანი მეწილე გახდა.
ეკონომისტებმა დაგეგმილი ინვესტიცია დაგეგმილი მშენებლობის ფართს შეუსაბამეს და გაარკვიეს, რომ ახალ ქალაქებში უძრავი ქონები ფასი ერთ კვადრატულ მეტრზე ათი ათას დოლარსაც გადააჭარბებს.
ლაღი და დასვენებული, მომღიმარი მდიდარი ქალები და კაცები არაბული პროექტების რენდერებიდან - ინვესტორის გათვლით 60 ზე მეტი პროცენტი უცხოელები იქნებიან. „ადამიანებს არაბეთის გაერთიანებული საამიროებიდან მოუნდებათ აქ ქონების შესყიდვა“, - ამბობს „იგლ ჰილსის“ მეპატრონე მოჰამედ ალ ალაბარი.
მეორე არაბული ქალაქი, სადაც ცხოვრება ალაბარის მოლოდინით მოუნდებათ ადამიანებს არაბეთის გაერთიანებული საამიროებიდან, გონიოში შენდება, ჭოროხის დელტაში.
გარემოსდაცვითი თვალსაზრისით ამ მიწის მნიშვნელობა კრწანისის ტყეპარკთან შედარებით განუზომლად დიდია. ჭოროხის დელტა ზურმუხტის ქსელის ერთ-ერთი საიტია. ზურმუხტის ქსელი ევროპის ველური ბუნებისა და ბუნებრივი ჰაბიტატების დაცვის მთავარი მექანიზმია. საქართველოს მისი შენარჩუნების ვალდებულება აქვს. ცოტა ხნის წინ ცნობილი გახდა, რომ ჯერ კიდევ მარტში გამოქვეყნდა „ქართული ოცნების“ მთავრობის განკარგულება, რომლის თანახმადაც ზურმუხტის ქსელის საზღვრები დაკორექტირდება არაბული საინვესტიციო პროექტის საჭიროებებიდან გამომდინარე. დროის საკითხია, როდის გადაიქცევა ზურმუხტის ქსელი ნაცრისფერი ბეტონის ზონად.
იქ, სადაც მდინარე ჭოროხი ზღვას უერთდება, გადამფრენი ფრინველების უმნიშვნელოვანესი დერეფანი მდებარეობს. წლის განმავლობაში აქ მილიონზე მეტი სხვადასხვა სახეობის ფრინველი იკრიბება, სანაპიროზე ისვენებს და შემდეგ გზას აგრძელებს. ფრინველების მიგრაციის შესასწავლად წლის შესაბამის დროს გონიოში მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნის მეცნიერები და მოყვარულები ჯგუფებად ჩამოდიან. ორნითოლოგი დაჩი შოშიტაიშვილი 8 წელიწადია მათი გიდია. მომავალი წლის გაზაფხულის სეზონზე უკვე ყველა ადგილი დაჯავშნილი აქვს და არ უკვირს, რამდენადაც აჭარა მსოფლიოში მეორე ადგილზეა ჩრდილოეთ ამიერიკის შემდეგ ფრინველთა მიგრაციის დროს მტაცებელი გადამფრენების რაოდენობით. დაჩი წლიდან წლამდე აკვირდება, როგორ იზრდება ამ ტიპის ეკოტურიზმი საქართველოში და იზრდება ამ საქმიანობის ეკონომიკური ეფექტიც.
შავ ზღვაში სამი სახეობის ვეშაპისნაირს ვხვდებით, მათ შორის გადაშენების საფრთხეში მყოფი და მოწყვლადი სახეობებიცაა. სამივე სახეობისთვის მდინარე ჭოროხისა და შავი ზღვის შესართავი მნიშვნელოვანი საკვები ტერიტორიაა, სადაც პერიოდულად დიდი რაოდენობით ინდივიდების თავმოყრა ხდება. შესაბამისად, ზღვის ძუძუმწოვრების შესანარჩუნებლად ამ აკვატორიის უარყოფითი ზემოქმედებისგან დაცვა აუცილებელია.
გონიოს პირველი გრაფიკული პროექტიდანაც კარგად ჩანს, რომ არაბი ინვესტორის ფოკუსი ჩიტებზე და დელფინებზე არ სწორდება. „ზღვისპირა ფუფუნება“ - ასე იწყება სარეკლამო ბროშურა, რომელიც 260 ჰექტარზე გადაჭიმული „გონიო იახტკლუბისა და ნავსადგურის“ შესახებ გვიყვება. დასახლებაზე, რომელიც ნავმისადგომის, მრავალსართულიანი კორპუსების, მდიდრული ვილებისა და სასტუმროებისგან შედგება.
ჭოროხის დელტაში „მთის ამბების“ ჯგუფი რამდენიმე ადგილზე გადააწყდა გეოლოგებს, რომლებსაც სპეციალური მანქანებით უკვე დაუწყიათ ჭაბურღილების ამოღება.
საბჭოთა არმიის ყოფილი პოლიგონი, რომლებიც რუსებმა დანაღმული დატოვეს, სრულად გაუვნებლებული ამ დრომდე არ ყოფილა. არაბული პროექტისთვის სასწრაფოდ დაიწყო ველის მოსუფთავება. გონიოს ყოფილი პოლიგონის გასანაღმად მილიონ დოლარზე მეტი ღირებულების ტექნიკას უტენდეროდ იყიდიან. სამუშაოებს თავდაცვის სამინისტროსთან ერთად, ცენტრი „დელტა“ ასრულებს.
როცა კარასი და კეფალი „ზარმაცობს“, როგორც გონიოელი მეთევზე ამბობს, შესაფერისი დროა ეროვნული უსაფრთხოების საკითხებზე სამსჯელოდ.
2025 წელს, ოფიციალური სტატისტიკით, ბათუმში უძრავი ქონების მყიდველთა 77% უცხოეთის მოქალაქეა.
„ქართული ოცნების“ მთავრობა ქსენოფობებს უწოდებს ადამიანებს, რომლებიც საკუთარ ქალაქს ვეღარ ცნობენ და მომავალს შიშით უყურებენ.
კორუფციის მკვლევარი მალხაზ ჭკადუა 10 წელზე მეტია იკვლევს ინვესტიციებს აჭარაში. 15 წელია მისი ორგანიზაცია, „საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო“ იცავს გონიოს მცხოვრებლების საკუთრების უფლებას, რომლებსაც მიწის ნაკვეთები გონიო-აფსაროსის ციხის მახლობლად ჯერ დაუმტკიცეს, 2 წელიწადში კი უკან ჩამოართვეს.
უკრაინაში რუსეთის სრულმასშტაბიანი შეჭრის შემდეგ ბათუმში თვითმფრინავი თვითმფრინავზე ჩამოდიოდა. ტურისტულ ქალაქში ამაზე უკეთესს ვინ ინატრებდა, მაგრამ ბორტზე, როგორც აღმოჩნდა, არა ტურისტები, არამედ ბათუმის მომავალი რეზიდენტები ისხდნენ. რუსეთის მოქალაქეებმა საკუთარი საქმეები წამოიწყეს. ამ დრომდე იხსნება მათი სარესტორნე თუ ყიდვა-გაყიდვა-გაქირავების ბიზნესები. შენდება და შენდება კორპუსები, მთელი უბნები და ახლა უკვე ახალი ქალაქიც კი. ეს იმ პირობებში, როდესაც ბათუმს გენერალური განვითარების გეგმა არ აქვს, არადა დოკუმენტზე მუშაობა წლებია მიმდინარეობს.
ბათუმის გენგეგმა გონიოს განაშენიანების წესებსაც უნდა მოიცავდეს, რამდენადაც ქალაქის საზღვრების გაფართოების შემდეგ ჭოროხის დელტა ბათუმის ნაწილი გახდა.
გარდემოსდაცვითი, სოციალური და ურბანული საკითხების გარდა, ამ ეგრეთწოდებულ ისტორიულ ინვესტიციაზე საუბრისას არსებობს კიდევ ერთი, დემოგრაფიული ფაქტორი.
ბათუმის მრავალეთნიკურობა და მისი კოსმოპოლიტური ლანდშაფტი, რომლითაც ასე ამაყობს ეს ქალაქი, სწორედ ისტორიული შედეგია. მე-19, მე-20 საუკუნეების მიჯნაზე, ის ოსმალეთის და რუსეთის იმპერიების მოსაზღვრე დასახლება იყო. როცა მეფის რუსეთმა ბათუმი თავის განაპირა პროვინციად აქცია, კოლონიურმა მმართველობამ ძალიან უთანასწორო სოციალური მდგომარეობა შექმნა. ცარისტები განუზომელი უფლებებით სარგებლობდნენ, ბათუმელები უუფლებოები და უპოვრები იყვნენ. და, აი, საუკუნენახევრის შემდეგ ვუყურებთ ქართულ ხელისუფლებას, რომელიც საკუთარ ქვეყანას რუსული კოლონიური სახელმწიფოსავით იქცევა.
არაბულ ქალაქებზე საუბრისას კიდევ ერთ ისტორიულ პარადოქსს ვაწყდებით. თუ გონიოში რუსებმა დანაღმული ველი დაგვიტოვეს, კრწანისის ტყე-პარკი რეპრესირებულ ქართველთა მასობრივ სასაფლაოდ გვიქციეს. „ქართული ოცნება“ მათ საძვალეს საუკეთესო საინვესტიციო მიწას უწოდებს.
გარემოსდაცვით საკითხებზე მსჯელობა შეიძლება არასერიოზულად გამოიყურებოდეს, როდესაც მეორე მხარეს ეგრეთწოდებული ისტორიული ინვესტიციაა, დაპირებული ათასობით ახალი სამუშაო ადგილი და ისედაც ბრწყინვალე ეკონომიკური ზრდის კიდევ უფრო ბრწყინვალე მომავალი, მაგრამ უნდა გვახსოვდეს, რომ გარემოს დაცვა მარტო ჩიტები არაა, არც ჭიაღუები ფუღუროებში, არც მარტო ფოთლების შრიალი და ზღვაში თევზები, აქ საუბარი ადამიანის საცხოვრებელი გარემოს დაცვაზეცაა, თქვენ სად ითევზავებთ, მოხუცებული სად ჩამოჯდება, ბავშვი სად ითამაშებს. საუბარი ადამიანის ჯანმრთელობაზე, მისი სიცოცხლის ხარისხზე და ხანგრძლივობაზეა, ჟანგბადზე, ბოლოსდაბოლოს.
ეკონომიკის მინისტრის ყოფილ მოადგილეს, ნიკოლოზ ალავიძეს ვთხოვეთ, ციფრებში გამოეხატა „ქართული ოცნების“ არაბული მეგაპროექტის რისკები. ეკონომიკაში ინვესტიციის მომგებიანობის განჭვრეტისთვის რამდენიმე ფორმულას იყენებენ. ეგრეთწოდებული „როის“ მიხედვით, არაბული პროექტების აშენებაზე მომგებიანი, ამ ფულის ანაბარზე დადება იქნებოდა. კიდევ ერთი ფორმულა, „აიერარის“ შედეგი ასევე არ არის დამაიმედებელი.
მაშინ როგორ ავხსნათ „ქართული ოცნების“ აღტაცება, სარეკლამო კლიპები მათი პრემიერის მონაწილეობით და აგრესიული პრომოუშენი პროპაგანდისტულ არხებზე?! და მითუმეტეს რით ავხსნათ მოჰამედ ალაბარის ენთუზიაზმი?!
იმ დღიდან, რაც არაბული ინვესტიციის შესახებ ცნობილი გახდა, საზოგადოებაში მისი განხილვა ყველა შესაძლო მიმართულებით დაიწყო - ქალაქგეგმარება იქნება ის, გარემოს დაცვა, ეკონომიკა, დემოგრაფია თუ სოციალური ფაქტორი, ექსპერტებიც და კარგად ინფორმირებული დაინტერესებული ადამიანებიც, ეგრეთწოდებულ ისტორიულ ინვესტიციაში ჯერ მხოლოდ ისტორიულ, საშვილიშვილო რისკებს ხედავენ. მითუმეტეს, რომ „იგლ ჰილსის“ წარსული გამოცდილება სხვა ქვეყნებში ძირითადად სკანდალებს უკავშირდება, მასობრივ პროტესტებს, კორუფციულ გარიგებებს, ეჭვს ფულის გათეთრებაზე, ინვესტორზე მორგებულ კანონებზე, სასამართლო დავებზე, დაგეგმილზე ბევრად ნაკლებ სარგებელზე ქვეყნისთვის, ბინების ნაცვლად გაყიდულ ჰაერზე და წლობით გაჭიანურებულ მშენებლობაზე, რომელთაგან ბოლომდე ჯერ ბევრი არ დასრულებულა.
